|
GÜVEÇ
Güveç yemeğinin her bölgede yapıldığı bilinmektedir. Fakat güveçin ilçemizde yapılanı farklıdır. güveçin içine katılan malzemeler : kuşbaşı, sarımsak, domates,
biber,soğan ve salça. bunlar güveçle birlikte taş fırına sürülerek pişirilir. 1 saat sonra servise sunulur.
YUMURTALI PİDE
Emirdağ çevresinden başka yerde pek bilinmez. Genellikle serin havalarda tercih edilir. Sarı buğday ununun hamuru, tereyağ ve köy yumurtasından yapılır.
İlçemizde bir çok yerde pideci bulmak kolaydır. Mahalle fırınlarında bile yumurtalı pide yapılır.
ARABAŞI
Doğu Anadolu'dan başlayıp İç anadolu ve Ege bölgesinin içlerine kadar uzanan bir hat üzerindeki coğrafyada bilinen ve hala yaşatılan bir yiyecektir. Köken itibari ile İç Anadolu'da doğmuştur. İlk örnekleri tavşan etiyle, sonraki örnekleri tavuk etiyle yapılan bu çorba, soğuk geçen kış akşamlarında misafirle birlikte yenmekte, yalnızca un ve sudan yapılmış çiğ hamurun yutulmasıya tüketilmektedir. Maliyeti çok düşük olduğundan bir zamanların yoksul Anadolu'sunun yaratıcılığını temsil eder.
Sanıldığı gibi Arap'larla ilgili bir yemek değildir. Arada bir gelen misafirle yendiğinden, "Ara-Aşı" bileşik kelimesinin zamanla değişmesinden isim aldığı düşünülmektedir. Arabaşı, Konya, Afyon ve Eskişehir'in Türkmen ağırlıklı ilçelerinde, Karaman civarında, Kütahya, Çankırı, Kırıkkale, Kırşehir, Yozgat ve Kayseri'de içilir. Çorba, tavuk, hindi veya av kuşlarının eti, salça, çok miktarda acı, limon ve kıvam vericiden oluşur.
ÇORBALAR
TARHANA ÇORBASI: Emirdag'inda en çok sevilen bir çorba türüdür. Batı Karadeniz'de , Kastamonu ve Bolu'da yapılan tarhanaya benzer bir şekilde hazırlanmaktadır; Un, tuz, su ye süzme yoğurt yoğrularak iki gece mayalanır. Lokmalar şeklinde çarşaf üzerine serilir ve güneşte kurutulur. Kurutulan tarhana bez torbaya konarak saklanır. Kullanılacağı zaman bir tasa pişirilecek kadarı konur, ılık su ile ıslatılarak iyice ezilir ye kaynayan suya süzülür. Bu çorba için tereyağı ve kışlık olarak hazırlanan kuru kıyma kullanılır. İstenirse tereyağında kızartılan sarımsak da çorbaya ilave edilebilir.
PAÇA ÇORBASI: Kelle eti ile yapılır. Kelle Eti Haşlanır. Yoğurt ve un ile terbiye edilir. Sarımsak ve sirke konularak yenir. Ekmek eklenir ve servise sunulur.
PİLAVLAR
BULGUR PİLAVI: Sarı Buğday bulguru ile yapılır. Soğan, domates, yeşil biber tereyağında kavrulur. Üzerine et suyu konur. Önceden ıslanmış bulgur bu suya salınır. İstenirse nohut da konulabilir. Özellikle bahar ye yaz aylarında, pikniklerde yenilen bir pilavdır.
SEBZE YEMEKLERİ
Emirdağ mutfağında sebze yemeklerinin çeşidi oldukça genisdir. İklimin sebze yetiştirmeye uygun olması bunun başlıca sebebidir. Emirdag ve çevresinde çok yetiştirilen patlican, patates,soğan pırasa... ise hem yemeklerde hem de ekmek ve çöreklerde kullanılır. Ispanak da hem yemeklerde hem de böreklerde kullanılan bir sebzedir.
EKMEKLER
Emirdag'inda evlerde yapılan Hashasli ekmekler evlerin fırınlarında pişirilir. Somun ekmeği ,hamur teknesinde yoğurulur ve bir süre mayalanmaya bırakılır. Daha sonra temiz bir bezin üzenine dökülür ve hamur dinlendirilmeye alınır. Daha önce yakılan kızgın ekmek fırına bırakılır.
BAZLAMA: Un,tuz,su ye maya bir kapta yoğurulur ve mayalanması için bekletilir. Küçük parçalar halinde el yaslağacında açılıp, kızgın toprak sacın üzerinde pişirilir.
YUFKA EKMEK: Un,tuz,su ve maya bir kapta yoğurulur. Masa uzerinde açilir. Saçin uzerinde pişirilir.
KATMERLİ GÖZLEME: Un,tuz,su,maya ve sıvı yağ ile yapılır. Mayalanan hamur avuç içi büyüklüğünde kesilerek oklava ile açılır.Yağlandıktan sonra katlanır ve tekrar açılır.Kızgın saç üzeninde pişirilir.
SU BÖREGI: Çok bilinen su böreği. Gerede'de çok yapılır. Özellikle nişanlarda, düğünlerde kız evine bu börekten götürmek adettir. Önemli bir husus daha vardır; Gerede'de böreğin içine rendelenmiş kuru kıyma ve salamura peynir rendelenerek konur. İsteğe göre maydanoz doğranabilir.
KATMER: Un hamur haline getirildikten sonra iki yumruk büyüklüğünde yumaklara ayrılır. Yumağın her biri oklava ile yufka şeklinde açıldıktan sonra üzeri yağlanır ve sürtülmüş haşhaş sürülür. Daha sonra 4 parmak kalınlığında şeritler halinde kesilerek üst üste konulur ve katlanır. Sigara paketi büyüklüğünde karelere bölündükten sonra tekrar oklava ile açılarak özel katmer sacında pişirilir. Sıcak olarak yenir.
ETLİ MAKARNA: Yufka şeklinde açılan hamur, içine soğan, maydanoz ve et karışımından küçük parçalar konularak 3-5 cm'lik üçgen şekiller halinde katlandıktan sonra kaynayan suda pişirilir. Tepsi içine konularak üzenine tereyağı ve sarımsaklı yoğurt dökülerek yenir.
BAKLAVA: Halk ağzında "baklavı" da denir. Mayasız hamurdan yapılır. Süt, yumurta, bir çay bardağın zeytinyağı, çok az miktarda tuz ve yoğurt katılarak yoğurulur. Hamur biraz dinlendirilir. 70 pazı haline getirilir. Buğday nişastası ile pazılar incecik açılır. Açılanlar temiz bir bez üzenine konur. Biraz kuruyunca, tepsiye üst üste dizilir. 10 pazıda bir kere tereyağı ve havanda dövülmüş ceviz içi serpilir. Nişasta katılarak birbirine yapışmasını engeller. Ateşte kızdırılan bir bıçak ile muska halinde kesilir. Büyük toprak fırında dört tepsi bir arada pişirilebi1ir. Pişirme süresi yaklaşık olarak 4 saattir. Bu arada şerbeti kaynatılır. ılık şerbet yine soğuk olarak baklava tepsisine dökülür.
UN HELVASI: Miyane helvası da denir. Önemli olan miyanenin rengini ayarlayabilmektir. Miyane yeterince kararınca şerbeti dökülür. Bu helvaya kaşık ile şekil verilir servis yapılır kaşık helvası da denir.
REÇELLER
Yörede yetişen kayısı, vişne, gül, dağ çileği gibi meyvelerin reçelleri yapılmaktadır. gül yapraklarından da hoş kokulu reçeller hazırlanır. Özellikle Ramazan ayında gül reçeli sofranın vazgeçilmezlerindendir.
KULLANILAN ALETLER
Köylerde yemekler ocaklarda, kuzine sobalarda, maltızda, odun ve kömür ile;ekmekler, baklavalar ise evlerin bahçelerinde bulunan fırınlarda pişirilir. Yörede hemen hemen evde bulunan mutfak araç ve gereçlerinin bir kısmı şun1ardır:
El Yaslagacı: Ağaçtan yapılan yassı ve küçük sapı olan bir alettir. Bazlamaç yapımında kullanılır.
Demir Sac: Yuvarlak şekilli saç parçasıdır. Altında ateş yakılarak uzerinde çizleme, gözleme ve yufka pişirilir.Bir de topraktan yapılan saç vardır. Bu sacda daha çok bazlamaç pişirilir.
Güveç: Topraktan yapılan pişirme kabıdır.
|
